4C : ส่วนประสมการแข่งขันข้ามสนาม
สถานการณ์โควิด เป็นตัวเร่งเร้าให้ภูมิทัศน์การแข่งขันเกิดการเปลี่ยนแปลง ผู้ประกอบการทั้งที่ได้รับผลกระทบและมิได้รับผลกระทบ นับจากนี้ไป จะเผชิญกับคู่แข่งขันหน้าใหม่ จากการที่ธุรกิจของตน ต้องดิ้นรนหาธุรกิจใหม่ เพื่อความอยู่รอดและเติบโตในวันข้างหน้า และจากการที่ธุรกิจอื่น ก็ต้องดิ้นรน และเข้ามาแข่งขันในสนามธุรกิจที่เราอยู่เดิม
ในแง่ผู้ประกอบการที่ได้รับผลกระทบ จำต้องผันตัวมาทำธุรกิจใหม่ ซึ่งอยู่นอกธุรกิจแกนหลักเดิม เพื่อสร้างแหล่งรายได้ใหม่ ทดแทนรายได้จากธุรกิจเดิมที่หดหาย และอาจไม่ฟื้นกลับมาดีดังเดิม
ในแง่บุคลากรที่ทำงานอยู่ในธุรกิจการบินและการท่องเที่ยว รวมไปถึงธุรกิจที่เกี่ยวเนื่อง โรงแรม ที่พัก นำเที่ยว รถเช่า ของฝาก สถานที่พักผ่อนหย่อนใจ สถานบันเทิง ตลอดจนธุรกิจรับจัดงานและนิทรรศการต่างๆ จำต้องหันมาประกอบอาชีพใหม่ ซึ่งอยู่นอกวิชาชีพเดิม ทำให้ผู้ประกอบธุรกิจในสนามเดิม จะพบกับคู่แข่งขันหน้าใหม่ที่ข้ามสายมาจากนอกวงการ
ขณะเดียวกัน ธุรกิจซึ่งได้รับผลกระทบในแง่ของโอกาส ได้แก่ ธุรกิจผลิตวัคซีน โรงพยาบาล ประกันสุขภาพ ธุรกิจจำหน่ายอุปกรณ์ป้องกันการติดเชื้อและบริการทำความสะอาดสถานที่ให้ปลอดเชื้อ รวมทั้งธุรกิจที่ใช้ประโยชน์จากช่องทางออนไลน์และผู้ให้บริการเครื่องมือสำหรับการทำธุรกรรมออนไลน์ ฯลฯ จะมีผู้เล่นรายใหม่เข้ามาในสนามแข่งขันเพิ่มขึ้น และมีแนวโน้มสูงที่จะอยู่ถาวรหลังสถานการณ์
ทำให้ธุรกิจที่แม้ไม่ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์โดยตรง แต่ก็ต้องได้รับผลกระทบจากคู่แข่งขันรายใหม่ที่เป็นผลิตผลจากส่วนประสมการแข่งขัน (Competition Mix) ที่สำคัญใน 4 ส่วน ได้แก่ 1) การแข่งขันข้ามสาขา 2) การแข่งขันข้ามเทคโนโลยี 3) การแข่งขันข้ามกฎกติกา 4) การแข่งขันข้ามสายพันธุ์
การแข่งขันข้ามเทคโนโลยี (Cross-technology) คือ การที่คู่แข่งขันในธุรกิจเดียวกันใช้เทคโนโลยีใหม่หรือแตกต่างจากเดิมและก่อให้เกิดความได้เปรียบทางการแข่งขันอย่างมีนัยสำคัญ
การแข่งขันข้ามกฎกติกา (Cross-disciplinary) คือ การที่ผู้เล่นรายเดิมหรือรายใหม่ลงสนามแข่งขันโดยใช้วิธีควบรวมหรือเข้าครอบงำกิจการของคู่แข่งหรือคู่ค้าในฝั่งต้นน้ำหรือปลายน้ำที่ส่งผลต่อห่วงโซ่ธุรกิจ
การแข่งขันข้ามสายพันธุ์ (Cross-breed) คือ การที่ธุรกิจปัจจุบันถูกแทนที่ด้วยธุรกิจที่ใช้ระบบอัตโนมัติ หุ่นยนต์ หรือเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) และทำให้การแข่งขันแบบเดิมหมดความหมาย
ตัวอย่างของ Competition Mix ที่เกิดขึ้นจากผลพวงของโควิด ได้แก่ เครือปตท.เดินเครื่องลุยธุรกิจใหม่ 'ยาและเครื่องมือแพทย์' เต็มรูปแบบ ขุมทรัพย์ใหม่รับช่วงต่อ 'พลังงาน-ปิโตรเคมี' บริษัทเครือซีพีกรุ๊ป เข้าถือหุ้น 15% 'ซิโนแวค' บ.ผลิตวัคซีนโควิด-19 ของจีน
ในปี 2564 กิจการที่อยู่ในธุรกิจซึ่งได้รับโอกาสจากสถานการณ์โควิด จำต้องตื่นตัวและเตรียมพร้อมรับมือคู่แข่งขันรายใหม่ที่เป็นผลิตผลจากส่วนประสมการแข่งขัน (Competition Mix) แสวงหาพันธมิตรร่วมดำเนินการที่สามารถเพิ่มแต้มต่อในการแข่งขัน รวมทั้งเสริมสร้างระบบนิเวศทางธุรกิจเพื่อรักษาฐานตลาด ตลอดจนการวางแผนและบริหารสายอุปทานให้มีความยืดหยุ่นสูงรองรับการแข่งขันข้ามสายที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
[Original Link]
